“เมื่อแม่พาลูกขึ้นเวทีรับปริญญา...แล้วเรากำลังพาใครขึ้นเวทีแห่งการศึกษาไทย ?”
บทความนี้เขียนขึ้นหลังได้อ่านเรื่องราวของคุณ Mama Honda ที่จบการศึกษาระดับปริญญาโทจาก Johns Hopkins
เธอไม่ได้ขึ้นเวทีเพียงลำพัง — แต่หอบลูกน้อยในอ้อมแขนเดินขึ้นไปด้วย
เสียงปรบมือดังลั่นไม่ใช่แค่เพราะปริญญาในมือเธอ
แต่เพราะ “หัวใจ” ที่เธอกล้าพอจะซื่อตรงต่อชีวิตจริงของตัวเอง
ผมย้อนมาถามตัวเอง…
แล้วการศึกษาไทยล่ะ — กล้าพอหรือยังที่จะ “ยอมรับชีวิตจริงของผู้เรียน”?
เราสร้างระบบการศึกษาที่บอกให้ “เด็กอยู่ในระเบียบ”
แต่ไม่เคยถามว่า ระเบียบแบบไหนที่เข้าใจชีวิตเขาจริง ๆ?
เรายังแบ่งบทบาท “แม่” กับ “นักเรียน” ออกจากกัน
ยังแบ่ง “คนเรียน” กับ “คนมีภาระ” ออกจากกัน
และยังคิดว่า “ชีวิตส่วนตัว” ควรเก็บไว้นอกห้องเรียนเสมอ
แต่ชีวิตจริงมันซ้อนกัน
แม่ก็คือนักเรียนได้
ลูกก็คือแรงผลักของความฝัน
และทุกคนมีสิทธิ์ “อยู่บนเวที” แห่งการเรียนรู้—ในแบบของตัวเอง
เราควรถามใหม่ว่า…
เรามีพื้นที่ให้คนเรียนรู้แบบไม่ต้องซ่อนความเป็นแม่ไหม?
เรามีกฎเกณฑ์ที่ยืดหยุ่นพอสำหรับชีวิตที่ไม่ได้เดินตรงเสมอไหม?
เราปรบมือให้ความกล้าของผู้หญิงที่หอบลูกขึ้นเวทีบ้างหรือยัง?
หรือเรายังสอนเด็กให้เรียนให้เก่ง…แต่ห้าม “พลาดจากแผน”?
ถ้าการศึกษาไม่อนุญาตให้ “มนุษย์ธรรมดา” เติบโต
มันจะกลายเป็นเวทีที่มีที่ยืนแค่สำหรับคนที่ชีวิตไม่เคยสะดุด
และนั่นไม่ใช่ “เวทีแห่งการเรียนรู้”
แต่มันคือ “เวทีคัดกรอง” ที่ปล่อยให้ใครหลายคนหล่นลงไปข้างล่าง…โดยไม่ตั้งใจ
การศึกษาที่แท้…คือการยอมให้คนมีชีวิตอยู่ในระบบ โดยไม่ต้องแกล้งว่าไม่มีชีวิต
ขอบคุณเรื่องราวของคุณแม่ผู้กล้า ที่พาเราย้อนถามคำถามใหญ่ที่ระบบไม่เคยถามตัวเอง
และขอให้วันหนึ่ง “เสียงปรบมือ” ในระบบการศึกษาไทย
ดังให้กับทุกชีวิตที่กล้าขึ้นเวที—แม้จะไม่ได้เดินมาตามทางเดิม ๆ
#การศึกษาคือชีวิตไม่ใช่แค่ตำรา
Prawet W.
I–VI–MMXXV